Sektor HORECA w wielu państwach
członkowskich UE oferuje coraz więcej miejsc pracy,
zaś zatrudniane w nim osoby to w znacznej części młodzi, niewykwalifikowani
pracownicy
oraz imigranci. Warunki pracy są często ciężkie, czas pracy długi, a zadania
wymagające dużej siły fizycznej. Dodatkowo
sektor ten charakteryzuje się nietypowymi schematami czasu pracy
i powszechna jest w nim praca zmianowa
oraz praca sezonowa.
W latach 1995-2000 odnotowano w tym sektorze pogorszenie warunków pracy w odniesieniu do godzin pracy, wymagań w zakresie samodzielności pracy.
Osoby pracujące w sektorze HORECA narażone
są również na liczne zagrożenia psychospołeczne: długie, niestandardowe i
nieprzewidywalne godziny pracy, brak kontroli nad wykonywaną pracą, duże
obciążenie pracą oraz presję czasu, które przyczyniają
się do zwiększonego poziomu stresu oraz braku równowagi pomiędzy życiem
zawodowym a życiem prywatnym.
Pracownicy sektora HORECA są częściej niż
pracownicy innych sektorów narażeni
są na przemoc, nękanie i dyskryminację zarówno ze strony klientów jak i
współpracowników
oraz pracodawców. Znacznie częściej spotyka ich zastraszanie (12% wobec 8,5%) a
także przemoc fizyczna (6,5% wobec 3,5%) Ponadto pracownicy tego sektora
doświadczają większej dyskryminacji (10,5% wobec 6,5%). Szczególnie narażeni są
pracownicy dyskotek, nocnych klubów i barów *
Fizyczne czynniki ryzyka, na które narażeni są pracownicy, obejmują noszenie znacznych ciężarów, narażenie na wysoki poziom hałasu i zadymienia, bardzo wysokie lub bardzo niskie temperatury a także używanie substancji niebezpiecznych, takich jak środki czystości. Wynikające z tego problemy zdrowotne obejmują choroby układu mięśniowo-szkieletowego, choroby skóry i problemy dotyczące układu oddechowego.
Do nielicznej grupy strategii z zakresu bezpieczeństwa i zdrowia w pracy należą strategie dotyczące higieny żywności oraz zakaz palenia tytoniu, które w niektórych przypadkach doprowadziły do wprowadzenia dalszych środków w zakresie bezpieczeństwa i zdrowia.
Ponieważ 90% podmiotów działających w
sektorze HORECA to podmioty bardzo małe (zatrudniające do 10 osób), pracodawcy
często nie maja czasu ani zasobów
na to, żeby w pełni wdrożyć właściwe przepisy na poziomie przedsiębiorstwa. Sprawozdanie
EU-OSHA zawiera kilka znakomitych przykładów skutecznego zapobiegania
zagrożeniom, wykorzystywanych nie tylko w restauracjach czy hotelach, ale również
w klubach i barach. Skuteczne zarządzanie prewencyjne obejmuje dobrą ocenę
ryzyka, zaangażowanie pracowników oraz szkolenia dotyczące skutecznego
wdrażania środków zapobiegawczych.
Oprócz raportu EU-OSHA opracowała szeroki zakres materiałów
na temat bezpieczeństwa
i zdrowia w tym obszarze, w tym siedem
arkuszy na temat dobrych praktyk oraz forum dotyczące „bezpiecznej pracy w
wielokulturowym sektorze HORECA”; można je znaleźć
w wydzielonej części strony internetowej EU-OSHA. Na forum identyfikuje się
przede wszystkim problemy, z którymi stykają się liczni pracownicy-imigranci
zatrudnieni w tym sektorze
oraz przedstawia się praktyczne rozwiązania.
###
* Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (2000, 2002)
Dodatkowe informacje:
Sprawozdanie: „Ochrona pracowników sektora
hotelarskiego i gastronomicznego.
http://osha.europa.eu/pl/publications/reports/TE7007132ENC_horeca/view
Biuletyn: „Ochrona pracowników sektora
hotelarskiego i gastronomicznego”
http://osha.europa.eu/pl/publications/factsheets/79/view
Dział dotyczący sektora HORECA na stronie
internetowej EU-OSHA
http://osha.europa.eu/pl/sector/horeca
Komentarze